Προαγωγή μετ' εμποδίων...

Ο υποψήφιος μπορεί να επιλέξει τις σχολές ενός μόνο επιστημονικού πεδίου. Η επιλογή αυτή πρέπει να γίνει στην αρχή της Γ' Λυκείου

Η πρώτη σημαντική αλλαγή είναι ο περιορισμός των επιστημονικών πεδίων που μπορούν να επιλέξουν οι υποψήφιοι. Με τη σημερινή δομή του Λυκείου ένας υποψήφιος της θετικής κατεύθυνσης μπορεί να δηλώσει και τις ιατρικές σχολές και τις πολυτεχνικές, με όποια σειρά επιθυμεί. Αντίστοιχα ένας υποψήφιος από τη θεωρητική κατεύθυνση μπορεί να δηλώσει τις Παιδαγωγικές σχολές και τη Νομική. Η δυνατότητα αυτή στο Νέο Λύκειο δεν υπάρχει.

Ο υποψήφιος μπορεί να επιλέξει τις σχολές ενός μόνο επιστημονικού πεδίου. Η επιλογή αυτή πρέπει να γίνει στην αρχή της Γ' Λυκείου, μαζί με την επιλογή των μαθημάτων της ομάδας προσανατολισμού που θα παρακολουθήσει.

Οι υποψήφιοι για τις Ιατρικές σχολές θα πρέπει να επιλέξουν τα μαθήματα προσανατολισμού Βιολογία, Φυσική και Χημεία, ενώ οι υποψήφιοι για τις Πολυτεχνικές σχολές θα επιλέξουν Μαθηματικά, Φυσική και Χημεία.

Είναι αυτονόητο ότι όσοι δεν έχουν διδαχθεί Βιολογία δεν μπορούν να δηλώσουν τις Ιατρικές σχολές και όσοι δεν έχουν διδαχθεί Μαθηματικά δεν μπορούν να επιλέξουν τις Πολυτεχνικές σχολές.

Ομοια, οι υποψήφιοι για τις νομικές σχολές εξετάζονται σε διαφορετικά μαθήματα από τους υποψηφίους των Παιδαγωγικών σχολών, άρα θα επιλέξουν ένα από τα δύο, αφού δεν μπορούν να παρακολουθήσουν τα μαθήματα και των δύο ομάδων προσανατολισμού.

Η πρόταση αυτή προωθείται με σκοπό να λυθεί το παράδοξο να θέλει κάποιος να εισαχθεί στην Ιατρική και να βρίσκεται στο Πολυτεχνείο ή στα Οικονομικά.

Βέβαια, έτσι θα δημιουργηθεί το πρόβλημα της συσσώρευσης αριστούχων στον προθάλαμο των Ιατρικών σχολών, αλλά και σε άλλες σχολές, αφού υπάρχει ανισορροπία στον αριθμό των τμημάτων που περιλαμβάνει το κάθε επιστημονικό πεδίο - από 19 μέχρι 200 τμήματα. Βέβαια, η κατανομή των τμημάτων στα επιστημονικά πεδία δεν έχει γίνει από το υπουργείο Παιδείας. Υποθέτουμε την κατανομή από το όνομα των επιστημονικών πεδίων και το επιστημονικό αντικείμενο των τμημάτων.

Η δεύτερη σημαντική αλλαγή είναι η δυσκολία μετάβασης από τη μία τάξη του Γενικού Λυκείου στην άλλη. Οι προϋποθέσεις προαγωγής και απόλυσης δυσκολεύουν πολύ, πράγμα που θα δημιουργήσει πρόβλημα στους αδύνατους μαθητές, αλλά και σε όσους, ενώ είναι καλοί και συνεπείς μαθητές, υστερούν σε ένα μάθημα.

Μπορεί, για παράδειγμα, να υπάρξει μαθητής με μέσο όρο πάνω από 19 και μεγάλη αδυναμία στα Μαθηματικά. Αν αυτός ο μαθητής έχει 9 στην Αλγεβρα, θα μείνει μετεξεταστέος στην Αλγεβρα για τον Σεπτέμβριο. Παλαιότερα υπήρχε πρόνοια για τους μαθητές που αποδεδειγμένα ήταν καλοί (είχαν γενικό μέσο όρο πάνω από 13) να μπορούν να προάγονται στην επόμενη τάξη ενώ σε ένα έως δύο μαθήματα είχαν βαθμό κάτω από τη βάση.

Το ζήτημα με το Νέο Λύκειο είναι ότι βάζει φραγμούς στους μαθητές: περιορίζει τις επιλογές στους καλούς και εξοβελίζει τους αδύνατους. Πρόκειται για ένα Λύκειο που δεν ενδιαφέρεται να αναπτύξει την προσωπικότητα του μαθητή, αλλά να τον βάλει σε στενά καλούπια.

Παραμένει προθάλαμος των ΑΕΙ

Η απεξάρτηση του Λυκείου από τις εισαγωγικές εξετάσεις αποτελεί για ακόμη μία φορά ένα ζητούμενο που θα μείνει απραγματοποίητο. Το μόνο που αλλάζει είναι ότι θα συμμετέχουν στις εισαγωγικές εξετάσεις μόνο όσοι υποψήφιοι το επιθυμούν.
Οι υπόλοιποι μαθητές, που δεν ενδιαφέρονται για σπουδές στις ανώτατες σχολές, θα παίρνουν το απολυτήριο Λυκείου και δεν θα συμμετέχουν στις πανελλαδικές εξετάσεις. Τι θα μαθαίνουν, όμως, στο σχολείο; Ολόκληρη η Γ' Λυκείου είναι αφιερωμένη στην προετοιμασία για τις εισαγωγικές εξετάσεις. Οι 20 από τις 34 ώρες διδασκαλίας αφιερώνονται στις ομάδες προσανατολισμού.
Στις Ανθρωπιστικές σπουδές οι μαθητές διδάσκονται 10 ώρες την εβδομάδα Αρχαία Ελληνικά (δύο ώρες κάθε μέρα) και στις Θετικές σπουδές διδάσκονται 8 ώρες την εβδομάδα Μαθηματικά. Αυτό είναι πολύ καλό για όσους θα συμμετάσχουν στις εισαγωγικές εξετάσεις, αλλά τελείως λάθος για όσους επιθυμούν να αποκτήσουν απλώς το απολυτήριο Λυκείου. Αυτοί οι μαθητές θα έπρεπε να λαμβάνουν γενική παιδεία χωρίς καμία εξειδίκευση, αφού αυτός είναι ο σκοπός του Λυκείου, ας μην το ξεχνάμε.
Αντίθετα από τις ανάγκες τους και τους σκοπούς του Λυκείου θα εμβαθύνουν σε μαθήματα που πιθανόν να μην τους ενδιαφέρουν, χωρίς κανένα λόγο. Καταρρέει έτσι όλη η φιλολογία για την αυτονόμηση του Λυκείου ως εκπαιδευτικής μονάδας και την παροχή γενικής παιδείας.
Επιπλέον αυτοί οι μαθητές θα δυσκολευτούν να αποκτήσουν το απολυτήριο Λυκείου, αφού η ποσότητα της ύλης που θα διδάσκεται σε τόσες πολλές ώρες θα είναι πολύ μεγάλη και θα είναι εξαιρετικά δύσκολο για ένα μαθητή να πετύχει μέσο όρο 10 σε κάθε μάθημα των ομάδων προσανατολισμού, που αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την απόκτηση του απολυτηρίου.
Το Γενικό Λύκειο θα απευθύνεται τελικά μόνο σε όσους θα στοχεύουν στη συνέχιση των σπουδών τους στις ανώτατες σχολές.

Δέσμες, όπως πριν από 30 χρόνια...

Μία σύγκριση του νέου συστήματος εισαγωγής στις ανώτατες σχολές και του συστήματος που εφαρμόστηκε πριν από 30 χρόνια και έμεινε στη μνήμη μας ως «σύστημα των δεσμών», δείχνει ότι το νέο σύστημα δεν είναι και τόσο νέο.

Για την ακρίβεια, αποτελεί αναβίωση των δεσμών με μερικές μικροαλλαγές που σκοπό έχουν να βελτιώσουν κάποιες από τις αδυναμίες των... δεσμών.

Μία διαφορά είναι η προσαρμογή της βαθμολογίας των τριών τάξεων του Λυκείου, που έρχεται για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα του πληθωρισμού των αριστούχων, που οδήγησε στην κατάργηση της προσμέτρησης της βαθμολογίας του σχολείου από το 1988. Μία άλλη διαφορά είναι η αυτονόμηση των Παιδαγωγικών, που αποτελούν ξεχωριστό επιστημονικό πεδίο, με πολύ λίγα, όμως, τμήματα, που σημαίνει ότι δεν θα προτιμηθεί από τους υποψηφίους.

Τα Παιδαγωγικά, οι Γυμναστικές Ακαδημίες και οι Μουσικές Σχολές ήταν κοινές σε όλες τις δέσμες. Μην εκπλαγείτε αν επανέλθουμε και σε αυτό.

Πόσο μοιάζει το νέο σύστημα εισαγωγής με τις προτάσεις της Διακομματικής Επιτροπής Παιδείας; Εχει μεγάλες διαφορές, αφού περιορίζεται σημαντικά ο ρόλος των ΑΕΙ στην επιλογή των φοιτητών. Τώρα πια τα ΑΕΙ θα μπορούν να ορίσουν ένα συντελεστή βαρύτητας σε ένα μόνο μάθημα και δεν θα μπορούν να ορίζουν τα μαθήματα στα οποία θα πρέπει να εξεταστεί ο υποψήφιος για την εισαγωγή του, ούτε να θέτουν συντελεστές βαρύτητας σε κάθε μάθημα.

Περιορίζονται οι επιλογές των υποψηφίων στα στενά όρια του ενός και μοναδικού επιστημονικού πεδίου. Καταργείται η ελεύθερη πρόσβαση στα χαμηλόβαθμα τμήματα των Πανεπιστημίων και ΤΕΙ, που είχε προτείνει η Διακομματική Επιτροπή Παιδείας με την έκθεσή της τον Φεβρουάριο του 2012. Καταργώντας τις ελευθερίες επιλογών που έδινε η έκθεση της Διακομματικής Επιτροπής, επιστρέφουμε στο σύστημα των δεσμών, γυρνάμε, δηλαδή, ακριβώς 30 χρόνια πίσω.